Silajlık Mısır Tarımı

      Silajlık Mısır Tarımı 
         (Zea Mays)
 
Silaj Yapmanın Faydaları
 
ü Yeşil ve sulu yemlerin bulunmadığı kış aylarında hayvanların iyi ve ucuz beslenmesini sağlar.
 
ü Ot depolama sorunu ve depo masrafları en aza indirilir. 2 ton kuru otun depolandığı yere 15 ton yeşil yem depolanabilir.
 
ü Yeşil yemlerin kurutulmasıyla sap ve yaprakları sertleşerek dökülür.
ü Sapları sertleştiği için besin değeri düşer hayvanlar tarafından sevilerek yenmez. Fakat silolamada yemlerin besin değerinde kayıp meydana Silajlık bitkiler tarlayı erken boşaltırlar dolayısıyla diğer bitkilerin ekimi için uygun zaman kalmaktadır.
 
Ekim Zamanı
Silaj amaçlı mısırın, ekim tarihini belirlemek için ilk ve son don tarihleri, hava sıcaklığı ve ön bitkinin tarlayı terk ettiği tarih bilinmelidir. Ana ürün olarak silajlık mısır ekilecek olursa Nisan-Mayıs aylarında, ikinci ürün olarak ekim yapılacaksa Haziran-Temmuz ayları uygun tarihlerdir. Sıraya ekimde 2-2.5 kg/da, serpme ekimde 3-4 kg/da tohum atılmalıdır.
Toprak Hazırlığı
 
Silajlık mısırın ana ürün olarak ekiminde tarla pullukla sürülür, kültüvatör veya diskaro ile toprak parçalanır.
Silajlık mısırın sıraya ekimi önemlidir. Çünkü silaj makinesi (tek sıralı, çift sıralı) ile hasat edileceğinden (pnömatik mibzerle) sıra arası 65-70 cm, sıra üzeri 10-12 cm olmalıdır.

Gübreleme
Gübreleme genel olarak toprak tahlili sonucuna göre yapılmalıdır. Ancak toprak tahlili yapılmamış ise 15-20 kg/da Azot (N) ve 8-10 kg/da Fosfor (P) gübreleri verilmelidir. Fosforlu gübrenin tamamı ile azotlu gübrenin yarısı ekim ile birlikte verilmeli, azotlu gübrenin diğer yarısı bitkiler 30-40 cm olunca verilmelidir.
 
Bakım ve Sulama
Bitkiler 30-40 cm olunca çapalama ve boğaz doldurma işlemleri ile ilk sulama bu dönemde yapılır. Mısır bitkisi püskül çıkarma ve dane bağlama dönemlerinde en fazla suya ihtiyaç duyduğu dönemlerdir. Bu dönemde yeterince sulama yapılmalıdır.
 
Birinci sulama : Hava koşulları da dikkate alınarak, bitkiler 40 cm boylanıncaya kadar yapılmalıdır.
İkinci sulama : Bitkiler 60-70 cm boylanınca,
Üçüncü sulama : Bitkinin çiçeklenme döneminde,
Dördüncü sulama : Danelerin süt olumu döneminde yapılmalıdır.
 
Hasat Zamanı
Silajı yapılacak bitki yem kalitesinin, silolama yeteneği ve en yüksek verimin sağlandığı zamanda hasat edilmelidir. Silaj yapılacak bitkinin nem oranı çok önemlidir. Nem oranının yüksek veya düşük oluşu yapılacak silajın kalitesini düşürür, bozulmalara sebep olur.
      Silaj yapımı için en uygun zaman koçanlardaki danelerin olgunlaşmaya yüz tuttuğu, ancak dişle rahatlıkla ezilebilecek derecede suyunu kaybetmediği devredir. Biçimde daha fazla gecikilirse daneler sertleşeceğinden hayvanlar tarafından tam sindirilemez.

 
Silaj Yerinin Seçimi
                         
ü Silo yeri, hayvan barınaklarına yakın bir yerde olmalıdır.
ü Silo suyunun tahliyesinin kolaylığı için doğal eğimli ve verimsiz alanlar kullanılmalıdır.
 
ü Süt yabancı kokulara duyarlı olduğundan silo yeri doğrudan barınağa bağlantılı olmamalıdır.
 
 
Silolama
Her şeyden önce silolanacak parçalanmış mısırın nem oranının yeterli olması gerekir. Nem oranının pratik olarak tespitinde, kıyılmış üründen bir avuç alınarak elle kuvvetlice sıkılır. Eğer bu sırada birkaç damla su damlarsa nem oranı %75-85 kadar demektir. Böyle bir ürünün katkı maddesi kullanılmadan silolanması uygun değildir. Silajın bozulma riskini ve silo kayıplarını azaltmak için biçilen ve kıyılan mısırın uygun nem oranına gelmesi için bir ton kıyılmış mısır içerisine nem oranına göre 30-80 kg tahıl ezmesi (arpa, mısır, buğday, kepek vb.) ilave ederek olumlu sonuç alınabilir
Kıyılan materyal mümkün olan en kısa süre içerisinde siloya doldurulmalıdır. Silajlık materyal 10-15 cm sap ve saman serilen zemin üzerine tabakalar halinde yayılır ve traktör vb. aletler ile sıkıştırma işlemi yapılır. Siloda hava bırakmamaya dikkat edilmelidir.
Her römork boşaltıldıktan sonra kıyılmış materyal eşit olarak dağıtılarak traktörle iyice çiğnenir. İyi bir sıkıştırma ile fermantasyonun sağlıklı olması ve kaliteli bir silaj yapılması sağlanır.
Silaj yeri (silo) toprak ise merdane ile sıkıştırılır. Taşlar vs. temizlenir. %1-2 eğim olması uygundur. 5 dekar alandaki mısır için silo tabanına (400 mikron kalınlığında) plastik örtü (5 m x 20 m) serilir. 10-15 yerinden delinir. Üzerine 15-20 cm kalınlığında sap serilir.
%60-70 rutubette hasat edilen mısır 2-4 cm uzunluğunda parçalanmalıdır ve plastik örtü üzerine 60 cm kalınlığında serilir.
Plastik örtü 5 m eninde 20 m boyunda olduğundan silajlık mısır 4x19 m genişliğinde serilir. Böylelikle sıkıştırma esnasında dışarı taşmalar önlenmiş olur.
Mısır silajında ilave hiçbir katkı maddesine gerek yoktur. İstenirse 1 ton için 10-15 kg arpa kırması veya 5-10 kg buğday unu (fermantasyonu hızlandırması için) ilave edilebilir. Bu işlemden sonra traktörle sıkıştırma yapılır. Traktör ön tekerleri yığın üzerinde sağa-sola döndürülmemelidir. Düz olarak yığın üzerinde gidiş geliş yapılmalıdır. 60 cm kalınlığındaki yığın 20-25 cm’ye düştüğünde iyi bir sıkıştırma yapılmış demektir.
Tekrar malzeme serilerek sıkıştırma işlemi yığın yüksekliği 80-90 cm oluncaya kadar devam edilir. Kenarlar ayakla sıkıştırılır.
Sıkıştırma tamamlandıktan sonra kümbet şeklini alır.
5 m x 20 m ebadında alttaki plastik örtünün kenarları yığının etekleri üzerine getirilir. İkinci plastik örtü bunun üzerine serilir. Arkadan öne doğru toprakla (15-20 cm) kapatılır.
 
Silonun Açılması
Bu şekilde doldurulan silo 6-7 hafta açılmadan fermantasyona bırakılır. İyi bir silo 2-3 yıl açılmadan saklanabilir. Açılan silo 5-6 ay içerisinde bitirilmelidir.
Silo hayvan barınaklarına en yakın tarafından açılmalıdır. Hayvanlara verilecek miktar tespit edildikten sonra günlük olarak bu oranda silaj alınır. Silaj alınan bölge ıslak çuvalla örtüldükten sonra naylonla kapatılması tavsiye edilir. Silodan iki günlük ihtiyaçtan fazla yem çıkarılmamalıdır. Silaj mümkünse dikine kesilerek dilimler halinde alınmalıdır. Silo yemi pis kokulu, küflü, koyu kahve renginde ise hayvanlara asla yedirilmemelidir.
Hayvanlar silajı ilk önce yemeyebilir. Bundan dolayı ilk önce silaj ot veya samanla karıştırılarak verilir. Böylece 1-2 günde hayvanların bu yeme alışması sağlanır. Burada dikkat edilecek önemli bir husus; doğum yapmasına 2 ay süre kalmış hayvanlara silaj verilmemelidir.
 
 
 
 

Hayvanların Günlük Silaj İhtiyacı Süt inekleri	20-30 kg/gün
Düveler	10-12 kg/gün
Danalar	5-6 kg/gün
Besi danaları	5-10 kg/gün
Koyun ve keçiler	4-6 kg/gün